Tijdens de Dutch Design Week (DDW) van 19 tot en met 27 oktober in Eindhoven exposeert Jesse van Dijk (Koning Willem I College) zijn werk. “Ik ben derdejaars student Fotografie en ben met een project dat ik had gemaakt gevraagd om mee te doen met DDW,” vertelt Jesse. “Dat project maakte ik voor het Rijksmuseum.” Voor dit project fotografeerde Jesse twee non-binaire personen op drie verschillende manieren. Het past daarom helemaal binnen het thema van DDW: Accept/Connect.
“Ik heb de personen zo gefotografeerd om te laten zien dat er niet maar één manier is om non-binair te zijn,” legt Jesse uit. “Zij uiten zich steeds of mannelijker, of vrouwelijker of een combinatie ervan.” Jesse wil duidelijk dat non-binair zijn echt bestaat en wat het inhoudt. “Mijn foto’s zijn het letterlijke bewijs van dat het daadwerkelijk bestaat. Je kunt en mag er niet omheen, wat mij betreft.”
De modellen die Jesse gefotografeerd heeft, kende hij al. “We hebben samen een goed gesprek gehad om hun gedachten rondom non-binair zijn en hoe ze zich daarbij voelden. Op de portretten zijn zij uiteindelijk helemaal zichzelf.”
Jesses foto’s zijn tot en met begin september van dit jaar te zien geweest in het Rijksmuseum en eind oktober dus op de Dutch Design Week. Het thema van de werken van studenten Koning Willem I College is ‘Acceptatie verbindt’. Jesse legt uit hoe zijn project hierbinnen past: “Het stukje acceptatie rondom non-binaire personen ligt voor een groot deel van Nederland erg gevoelig. Met deze portretten hoop ik bij te dragen aan een groter stuk acceptatie.” Ook het verbindende staat centraal in het project. “Ik wil mensen op deze manier dichter bij elkaar brengen,” vertelt Jesse, “zodat ze elkaar beter begrijpen en dat het normaal wordt om erover te praten.”
Tijdens de Dutch Design Week is Jesse zelf ook aanwezig, zodat de dialoog ook daar geopend kan worden. “Ik ben er om eventueel dingen te verduidelijken en vragen van bezoekers te beantwoorden.” Het is de moeite waard om zijn werk te komen bekijken. “Zeker omdat er een taboe hangt rondom gender, alles wat niet standaard man/vrouw is. Mensen vinden het lastig te begrijpen, en dat snap ik. Daarom wil ik het delen, omdat je zonder een vraag te stellen het antwoord al krijgt.” Een creatieve, laagdrempelige manier om een gevoelige kwestie aan te snijden. Volgens Jesse is het voor veel mensen een te grote drempel om rechtstreeks in gesprek te gaan met bijvoorbeeld non-binaire personen. “Door mijn werk te bekijken en het bijbehorende verhaal te lezen, hoop ik op wederzijds begrip,” besluit Jesse. “Kom vooral kijken en geef het een kans. Ga er met een open blik en zonder oordeel in.”
Benieuwd naar het werk van Jesse? Bezoek de Dutch Design Week van19 t/m 27 oktober in Eindhoven.
“Non-binair valt onder de transgender paraplu. In Nederland zijn er tussen de 90.000 en 390.000 transpersonen. Trans is een overkoepelend begrip, waar verschillende labels onder vallen om aan te duiden dat iemand cisgender is (dat je genderidentiteit niet overeenkomst met je geboortegeslacht). In Nederland identificeert 1,8% zich niet uitsluitend of geheel niet als man of vrouw en wordt dus als non-binair aangeduid.
Het lijkt in de maatschappij een probleem te blijven dat non-binaire mensen ‘buiten de lijntjes’ leven. Het blijkt dat transgender personen zeven keer zo vaak mishandeld worden of daarmee bedreigd, tien keer zo vaak slachtoffer zijn van cyberpesten en vier keer zo vaak slachtoffer van huiselijk geweld. De gender van non-binaire mensen wordt vaak niet erkend en een groot deel van Nederland vindt dat de term niet bestaat en dat er alleen man en vrouw zijn.
Echter is het niet moeilijk om te bewijzen dat er daadwerkelijk mensen zijn die zich geen man of vrouw voelen, deze foto’s zijn hier een voorbeeld van. Skipper en Robin zijn non-binair, bestaan daadwerkelijk en laten zien dat er niet maar één manier is om non-binair te zijn.
Ik ben begonnen met dit project, omdat ik vind dat mensen met een ‘onbekende’ genderidentiteit ook recht hebben op een rustig leven, zonder dat het de hele tijd in de doofpot gestopt wordt. Non-binaire mensen doen niemand pijn met het feit dat zij zich anders identificeren. Ze bestaan, ze zijn niet gek en hebben recht op leven.” – Jesse van Dijk.